Polacy na Białorusi - mniejszość narodowa stanowiąca według białoruskiego spisu powszechnego ok. 295 000 mieszkańców Republiki Białorusi. Według nieoficjalnych statystyk w granicach państwa Białoruś może mieszkać od 500 tys. do 1 miliona 200 tys. Polaków. Polacy są drugą po Rosjanach pod względem liczebności mniejszością narodową Białorusi.

Obecnie zauważalnych jest wiele prób ze strony białoruskich władz w kierunku wtopienia Polaków w społeczność białoruską.

W sytuacji biało-rutenizacji oraz de-polonizacji Kościoła Katolickiego na Białorusi, zauważalna jest obserwowana tendencja do asymilacji miejscowych Polaków, o czym świadczą m.in. dane ostatniego (2009) spisu ludności Białorusi.

Według białoruskich spisów powszechnych w 1989 Polaków na Białorusi było 418 tys., według spisu 1999 - 396 tys., według spisu powszechnego w roku 2009 - polska diaspora liczy ok. 295 tyś. mieszkańców Republiki Białorusi. 

Tempo kurczenia się mniejszości polskiej narasta: w latach 1989-1999 spadek o 5% (22 tys.), 1999-2009 spadek o 26% (101 tys.).

Największa polska organizacja na Białorusi - Związek Polaków na Białorusi w najlepszych czasach zrzeszał blisko 20 tysięcy członków. Obecnie, po wydarzeniach 2005 roku w organizacji doszło do rozłamu, co znacznie utrudnia funkcjonowanie całej mniejszości polskiej na Białorusi. 

Obok Związku Polaków na Białorusi działają również inne organizacje polskie: Polska Macierz Szkolna na Białorusi, Republikańskie Społeczne Zjednoczenie - "Harcerstwo" oraz Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Lidzkiej.

Wprowadzenie w 2007 roku Karty Polaka dało możliwość tysiącom obywateli Białorusi potwierdzić swoją przynależność do narodu polskiego poprzez złożenie stosownej deklaracji w polskiej placówce dyplomatycznej na terenie Białorusi. Wprowadzenie Karty Polaka spowodowało protesty ze strony białoruskich władz. 

Przez państwowe media białoruskie kilkakrotnie przetaczały się negatywne kampanie medialne skierowane przeciwko Karcie Polaka, Polsce oraz przeciwko działaczom Związku Polaków na Białorusi.

Życie kulturalne

Od 1991 roku corocznie na Białorusi odbywa się Konkurs Recytatorski im. Adama Mickiewicza "Kresy". Organizatorem konkursu jest Podlaski oddział Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Białymstoku.

Konkurs poza granicami Polski odbywa się przy udziale organizacji polskich i polskich emigrantów. Na Białorusi takim partnerem jest Polska Macierz Szkolna w Grodnie.

W centrum Mińska corocznie odbywa się Święto Kultury Polskiej, w ramach Festiwalu Kultur Narodowych. Festiwal odbywa się na Białorusi od 2016 roku i rozpoczął się właśnie od świętowania kultury polskiej.

Od 2017 roku w Mińsku odbywają się polsko-białoruskie czytania prowadzone w ramach projektu "Narodowe Czytanie" - polska akcja społeczna, której celem jest popularyzacja wiedzy o polskiej literatury narodowej. Akcję rozpoczął prezydent Polski - Bronisław Komorowski w 2012 roku. 
Organizatorem Narodowego Czytania na Białorusi jest Instytut Polski w Mińsku.

W listopadzie 2018 roku polska społeczność na Białorusi obchodziła 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Szereg imprez odbyło się w Mińsku, Grodnie, Brześciu, a także w małych miejscowościach, w których mieszkają przedstawiciele mniejszości polskiej.

11 listopada uczniowie grodzieńskiej Polskiej Szkoły Społecznej przy Związku Polaków na Białorusi im. Króla Stefana Batorego dołączyli się do zorganizowanej przez polskie Ministerstwo Edukacji Narodowej światowej akcji "Rekord dla Niepodległej" i o godzinie  11:11 zaśpiewali hymn Polski. 
Na uroczystościach w Mińsku zebrało się kilkuset przedstawicieli diaspory polskiej, odbyło się wręczenie nagród zwycięzcom artystyczno-literackiego konkursu "Niepodległa. Niepokonana". 

12 listopada w Teatrze Wielkim Opery i Baletu w Mińsku z okazji Dnia Niepodległości odbyły się uroczystości z udziałem Rzeczypospolitej Polskiej, na których była obecna polska diaspora, przedstawiciele ambasad, duchowieństwa, wybitni działacze kultury i sztuki. 

Po pozdrowieniach od działaczy państwowych gościom został zaprezentowany balet "Szopeniana", przygotowany z wykorzystaniem kompozycji Fryderyka Chopina. Uroczyste obchody 100 - lecia odzyskania przez Polskę niepodległości przygotowały również placówki konsularne w Grodnie i Brześciu.

Źródło: WIKIPEDIA