"Słowiańska dusza" to stare pojęcie, którego składową są kultura, wiara, historia i zapewne także geny - czyli elementy kształtujące, scalające i odróżniające od siebie różne grupy etniczne, społeczności, narody. Cechami "słowiańskiej duszy", tak, jak ją definiowano od zawsze w literaturze i historii, są: sentymentalność, melancholia, tęsknota, pewna naiwność i prostota, ale także energia witalna i żywotność, co pokazuje dualizm i wielostronność tego zjawiska. Konsulat polski, we współpracy z konsulatem Serbii, wpadł na znakomity pomysł, by w sierpniowy, upalny wieczór, zanurzyć licznie przybyłych gości, w orzeźwiających nastrojach malarstwa i muzyki stworzonych przez artystów pochodzenia słowiańskiego. 

Wernisaż malarstwa Mariny Gavanski Zissis - konsul honorowej Serbii w Quebecu i Marka Żółtaka - architekta i malarza, połączony był z koncertem muzyki kompozytorów słowiańskich: Antoniego Dworzaka, Fryderyka Chopina, Piotra Czajkowskiego, Josipa Slovenskiego, Artura Malawskiego. Rytmy inspirowane ludowymi tańcami, nastroje melancholijne ballad i nokturnów Chopina, w których "szumią polskie wierzby płaczące", pomieszane były z żywymi, mocnymi akordami budzącymi do życia i porywającymi do tańca. Koncert był ożywiającą podróżą muzyczną do Polski, Czech, Serbii, Rumunii, Bułgarii, Albanii i Rosji w wykonaniu dwójki pianistów - Justyny Gabzdyl i Viktora Lazarova.

Malarstwo - drugie medium wieczoru - otworzyło nas na kolory i różnorodne motywy, które stały się tematem eksponowanych w konsulacie obrazów. O ile Marek Żółtak pokazał nam swoją najnowszą twórczość, czternaście prac: oprócz kilku olejów, akwarele, ku której to technice zwrócił się ostatnio, to serbska artystka zaprezentowała około trzydziestu prac powstałych na przestrzeni lat: od zaledwie naszkicowanych pejzaży i kwiatów, po wypracowane, bardzo ciekawe portrety, wykończone płytkami złota, które artystka nazwała "kolekcją Złotych Osobowości". Marek Żółtak to znany w Quebecu kolorysta i malarz architektury. Jego nasycone czerwienią, żółcią, błękitami obrazy, mają wielu nabywców w polskim i kanadyjskim środowisku. W przypadku akwareli malarz wykazuje się delikatnością kolorystyki i precyzją kreski. Fragment pomnika Chopina w odcieniach zieleni, Rynek Krakowski, fragment Gdańskiej Starówki - to nastroje i miejsca, ku którym ulatuje słowiańska dusza.

Wieczór niezwykle udany, dowodzący, jak bardzo wszyscy spragnieni jesteśmy sztuki i ciekawi innych kultur. Inicjatywa ma być kontynuowana. W ramach "DiplomArt" różne konsulaty chcą współpracować ze sobą i prezentować sztukę swoich narodów.
 

Katarzyna Szrodt

Katarzyna Szrodt - doktor nauk humanistycznych, badacz emigracji artystycznej do Kanady, animatorka życia kulturalnego, kurator wystaw, felietonistka w prasie polonijnej. (Montreal - Warszawa)