Sejm Rzeczpospolitej, od 20 lat upamiętniając dokonania wybitnych Polaków albo ważne wydarzenia w historii Polski ustanawia patronów danego roku. Na podstawie uchwały z 27 listopada 2020 r. patronami roku 2021 zostali kardynał Stefan Wyszyński, Stanisław Lem, Cyprian Kamil Norwid, Krzysztof Kamil Baczyński oraz Tadeusz Różewicz. Sejm postanowił też, że rok 2021 będzie także rokiem Konstytucji 3 Maja.
 
 

	...	Kardynał Stefan Wyszyński  W 2021 r. przypadają 40. rocznica śmierci i 120. rocznica urodzin prymasa Polski w latach 1948-81, arcybiskupa gnieźnieńskiego i warszawskiego Prymasa, człowieka który przez kilkadziesiąt lat był niekwestionowanym przywódcą Kościoła Katolickiego w Polsce, który od władz PRL domagał się poszanowania praw osób wierzących i wolności religijnej a w najtrudniejszych latach stalinizmu w Polsce nie wahał się powiedzieć "non possumus" - nie możemy (zgodzić się na to co władza czyni), za co został internowany na ponad trzy lata i pozbawiony możliwości pełnienia swojej funkcji. Był m.in. autorem "Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego" złożonych w 1956 na Jasnej Górze i inicjatorem pielgrzymki po Polsce Obrazu Jasnogórskiego przed obchodami Millenium. Papież Jan Paweł II wielokrotnie podkreślał jak ważną dla niego osobą był prymas Wyszyński.
	.....
	...
		Stanisław Lem W roku 2021 przypada 100. rocznica urodzin tego najwybitniejszego przedstawiciela polskiej literatury fantastyczno-naukowej i jednego z najpoczytniejszych pisarzy science-fiction na świecie. Jego książki zostały przetłumaczone na ponad 40 języków. "Solaris", "Bajki robotów", "Cyberiada", "Dzienniki gwiazdowe Iljona Tichego", "Opowieści o pilocie Pirxie" i inne powieści oraz opowiadania Lema wciągają czytelnika zarówno interesującą fabułą, rozmachem analiz społecznych i głębią refleksji nad naturą człowieka, jak również rozmachem przewidywań futurologicznych i odpowiedziami na pytanie, dokąd zmierza świat i czy gdzieś tam w kosmosie są inni. Kilkadziesiąt lat temu Lem przepowiedział, kiedyś całe biblioteki da się zmieścić w jednym małym kryształku...
	.
	.
		Cyprian Kamil Norwid  W roku 2021 przypada 200. rocznica urodzin poety, dramatopisarza, prozaika, myśliciela, rysownika, słusznie zwanego "Czwartym wieszczem". Wierny tradycji romantycznej, a równocześnie zaskakująco nowatorski, często niezrozumiany przez współczesnych. Autor liryk miłosnych i patriotycznych, rozważań filozoficznych, dramatów scenicznych. Z jego utworów pochodzą znane wszystkim zdania "Daj mi wstążkę błękitną", "Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba, podnoszą z ziemi przez uszanowanie, dla darów Nieba, tęskno mi, Panie" "Ideał sięgnął bruku" i wiele innych. Szczególną rolę Norwid przypisywał sztuce, której granice sięgały rzeczy najbardziej codziennych i zwyczajnych, w tym pracy ludzkiej. W "Promethidionie" pisał: "Bo nie jest światło, by pod korcem stało, ani sól ziemi do przypraw kuchennych, bo piękno na to jest, by zachwycało, do pracy - praca, by się zmartwychwstało".
	.
	.
		Krzysztof Kamil Baczyński  Urodzony w roku 1921 r. to poeta - wybitny przedstawiciel pokolenia Kolumbów, tego pokolenia, które najlepsze swoje lata, a często także i życie oddało Polsce. W jego poezji występują obok siebie wątki liryczne i tragiczne. Zachwyt nad pięknem natury i przerażenie tragizmem wojny, oczarowanie ukochaną kobietą i przekonanie o konieczności włączenia się w walkę zbrojną o wolność Ojczyzny. Z jego wierszy pochodzą słowa "I wyszedłeś, jasny synku, z czarną bronią w noc", "Umrzeć przyjdzie, gdy się kochało wielkie sprawy głupią miłością" oraz spopularyzowane przez genialne wykonanie Ewy Demarczyk:  "Niebo złote ci otworzę W którym ciszy biała nić Jak ogromny dźwięków orzech Który pęknie, aby żyć Zielonymi listeczkami Śpiewem jezior Zmierzchu graniem Aż ukaże jądro mleczne ptasi świst Jeno wyjmij mi z tych oczu Szkło bolesne - obraz dni Które czaszki białe toczy Przez płonące łąki krwi Jeno odmień czas kaleki Zakryj groby płaszczem rzeki Zetrzyj z włosów pył bitewny Tych lat gniewnych Czarny pył"  Baczyński i jego żona Barbara zginęli w Powstaniu Warszawskim.
	.
	.
		Tadeusz Różewicz  Urodzony w roku 1921 poeta, prozaik, dramaturg, scenarzysta. Jeden z najwszechstronniejszych i najbardziej twórczych polskich pisarzy XX wieku. Autor m.in. "Kartoteki", "Białego małżeństwa" "Do piachu", "Matka odchodzi" i licznych tomików poezji. W jego twórczości dominują: tragizm ludzkiego życia naznaczonego wojną i poczuciem zagrożenia, osamotnienie, zagubienie w rzeczywistości pełnej obojętności i okrucieństwa. "Szukamy ciepła nawet w kubku z gorąca herbatą, w zaparowanych oknach, bo tak bardzo tęsknimy za ciepłą duszą". Jego utwory niezwykle oszczędne w formie, lakoniczne są pozbawione jakichkolwiek ubarwień.  "Filozoficzna i egzystencjalna głębia obecna w twórczości Różewicza ma charakter uniwersalny, dzięki czemu nie tylko trafia do odbiorców z całego świata, ale jeszcze długo będzie oddziaływać na współczesną literaturę polską." - napisano w uchwale Sejmu RP.

 

Dariusz Wiśniewski

Dariusz Wiśniewski - historyk i dyplomata. Konsul Generalny RP w Montrealu.