Zasłużeni dla Związku i Polonii - Leszek i Krystyna Chełmińscy

W tym roku przypada 15 rocznica śmierci jednego z najbardziej zasłużonych działaczy Polonii montrealskiej, aktywnego w wielu organizacjach Leszka (Leslie) Chełmińskiego, który w dniu 2 lutego 2007 roku zmarł niespodziewanie podczas wakacji na Florydzie.

Leszek Chełmiński urodzony w 1915 roku w Pruszkowie, służył w czasie II  wojny światowej w lotnictwie polskim, francuskim i brytyjskim. Latał w załodze bombowców Wellington; we Włoszech służył jako oficer techniczny. Został odznaczony wieloma orderami tych trzech państw, a także otrzymał honorowy tytuł majora lotnictwa polskiego. Do Kanady przyjechał w roku 1948 i do przejścia na emeryturę w 1975 r. pracował w montrealskim Canadair, najpierw jako inżynier, a następnie jako główny inżynier i kierownik departamentu. Będąc na emeryturze w ramach CESO (Canadian Executive Service Organization) przez 25 lat udzielał konsultacji i porad licznym firmom produkcyjnym na świecie (między innymi zakładom przemysłu lotniczego w Polsce).

Leszek Chełmiński uczestniczył aktywnie w życiu Polonii montrealskiej. Do końca był prezesem Stowarzyszenia Lotnictwa Polskiego, Skrzydło 310 i aktywnym członkiem Związku Weteranów Polskich. Wieloletni prezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej (Québec) i Stowarzyszenia Inżynierów Polskich oraz działacz innych organizacji. 

Z zapałem zajmował się sportem, był miłośnikiem samochodów. Uczestniczył w wielu rajdach samochodowych zdobywając trzykrotnie mistrzostwo Quebecu i dwukrotnie mistrzostwo Kanady. Pływał, jeździł na nartach, żaglował oraz pływał na desce z żaglem (windsurfing).
W 1965 roku wraz ze swoim przyjacielem Andrzejem Czerwińskim przejechali w rekordowym czasie (5 dni i 17 godzin) trasę: Halifax-Vancouver-Halifax. Bardzo lubił podróżować i zwiedzać ciekawe, najdalsze zakątki świata. Był zaangażowany w organizację montrealskiej Olimpiady w 1976 r.  Hojnie wspierał finansowo sprawy polskie, a zwłaszcza Bibliotekę Polską w Montrealu.

Ukochana żona - Krystyna Chełmińska także była aktywna w życiu Polonii montrealskiej. Od 1991 roku była członkiem Związku Weteranów Polskich oraz Komitetu Pomocy Dzieciom Polskim. Była dumna ze swej ostatniej funkcji: sztandarowej Związku Weteranów Polskich. Powtarzała, że do końca życia chce chodzić obok sztandaru.

Pochodziła ze Lwowa - tam się urodziła, tam otrzymała wykształcenie. Podczas tragicznego września 1939 r, gdy do Lwowa weszli Sowieci, będąc uczennicą gimnazjalną, wraz ze starszą siostrą potajemnie przenosiła do szpitala ubrania dla polskich żołnierzy. Zdemaskowane, obie zostały aresztowane przez NKWD i wywiezione w głąb Rosji sowieckiej (bez wiedzy rodziców, których już więcej nie zobaczyły). Po układzie Sikorski - Majski dostała się do Persji.
Dalsze losy Krystyny to służba radiotelegrafistki w łączności w II Korpusie; udział w bitwach we Włoszech, między innymi w bitwie pod Monte Cassino. Odznaczona Krzyżem za Monte Cassino, Gwiazdą Italii, War Medal 1939-1945.

Studia ukończyła po wojnie. We Włoszech wyszła za mąż za Leszka Chełmińskiego i tam urodził się ich syn - Andrzej. Córka Lila urodziła się w Kanadzie, do której państwo Chełmińscy przybyli z Anglii w 1948 roku.

Wielka patriotka, często wspominała dzieje swojej służby wojskowej (pod koniec wojny była sierżantem), nie mogła się pogodzić z utratą ukochanego miasta Lwowa. W roku 2005, dekretem Prezydenta Polski została awansowana do stopnia podporucznika. Pełna zapału i chęci do życia, dzielnie znosiła lata różnych dolegliwości.

Krystyna Chełmińska z domu Tarnowicz, zmarła w ostatnich dniach 2010 roku, tuż po swoich 90-tych urodzinach. 31 grudnia 2010 r. w kościele Św. Michała żegnało Ją grono przyjaciół i weteranów ze sztandarem Związku, przy którym tak dzielnie kroczyła podczas uroczystości polonijnych. Została pochowana tak jak i mąż na cmentarzu wojskowym Field of Honour w Point Claire.

Państwo Chełmińscy hojnie wspierali finansowo sprawy polskie, a zwłaszcza Bibliotekę Polską w Montrealu. W hołdzie dla Nich 9 lutego 2017 roku  Zarząd Polskiego Instytutu Naukowego w Kanadzie, zdecydował, by czytelnię w nowej siedzibie Biblioteki Polskiej nazwać imieniem Krystyny i Leszka Chełmińskich, uzasadniając że Rodzina Chełmińskich ma wielkie zasługi w zapewnieniu stabilnej działalności Biblioteki i to od zarania jej istnienia. Pani Krystyna była wieloletnią ofiarną wolontariuszką Biblioteki, Pan Leszek jako prezes KPK okręgu Quebec konsekwentnie popierał działalność Instytutu i Biblioteki. W ostatnich latach zaś ich syn Andrzej walnie przyczynił się do tego, by Biblioteka mogła znaleźć się w nowej siedzibie.

Uroczyste otwarcie czytelni im. Krystyny i Leszka Chełmińskich miało miejsce 28 października 2017 roku. Okolicznościowe przemówienia wygłosili Konsul RP w Ottawie - Aleksandra Kucy oraz prezes Polskiego Instytutu Naukowego - Stanisław Latek. Patronów czytelni wspominali przyjaciele i najbliżsi, w tym dzieci Krystyny i Leszka Chełmińskich - syn Andrzej i córka Lilian, która dokonała uroczystego odsłonięcia pamiątkowej tablicy.
 

Pamięć o Nich nie zaginie!