...

Hanna Maria Pappius (1925-2023) Polski Instytut Naukowy w Kanadzie i Biblioteka Polska ze smutkiem informują, że 29 marca 2023 r. zmarła prof. Hanna Pappius, wybitny naukowiec, członek zarządu Instytutu. Urodzona na Kujawach, przyjechała w 1940 do Kanady z Londynu, gdzie jej ojciec płk lotnictwa Bogdan Kwieciński pełnił od roku 1937 obowiązki attaché wojskowego i lotniczego ambasady RP.  Studiowała na Uniwersytecie McGill, uzyskując tytuł licencjata w 1946 r., magistra w 1948 r. i doktorat w 1952 r. W 1953 r. rozpoczęła pracę w Donner Laboratory of Experimental Neurochemistry. Po kilku latach została pierwszą kobietą profesorem na Wydziale Neurologii i Neurochirurgii oraz na Wydziale Biochemii Uniwersytetu McGill.

Oddany, pionierski badacz, przez prawie siedemdziesiąt lat, wniosła znaczący wkład w swoją dziedzinę, prowadząc badania nad obrzękiem mózgu i skutkami uszkodzenia mózgu na mechanizmy neuroprzekaźników i receptorów. W ciągu swojej wybitnej kariery opublikowała ponad 100 artykułów naukowych. Jest także współautorką książki zatytułowanej Brain Electrolytes and Fluid Metabolism, obecnie uważanej za klasykę w tej dziedzinie.

Była mentorem i wyszkoliła wielu ekspertów, którzy są obecnie znanymi na całym świecie neurologami. Po przejściu na emeryturę w 1995 roku, prof. Pappius pełniła funkcję przewodniczącej Komitetu Opieki nad Zwierzętami, Neurological Institute (do 2016 roku), była współprzewodniczącą tamtejszej Rady Etyki Badań przez ponad dekadę.

Od czasu studiów prof. Pappius była blisko związana z Polskim Instytutem Naukowym. W latach 1988 - 2015 pełniła obowiązki dyrektora Biblioteki Polskiej i jednocześnie vice-prezesa Instytutu. 
 Odznaczona przez Gubernatora Generalnego Kanady, Julie Payette w 2019 roku Orderem Kanady, jednym z najwyższych kanadyjskich odznaczeń państwowych. 

Wśród odznaczeń, którymi została uhonorowana jest Medal Pamiątkowy 125-lecia Konfederacji Kanady w uznaniu zasług dla rodaków, społeczności i Kanady (1992), Nagroda Ministra Spraw Zagranicznych RP z 1993 r. za wybitny wkład w rozwój polskiej kultury na świecie oraz Neuro Lifetime Achievement Award (2005) w uznaniu jej wieloletniego zaangażowania w prace MNI. W 2009 r. Uniwersytet McGill nadał jej honorowy tytuł Professor Emerita. 

Była osobą niezwykle bezpośrednią, pogodną i serdeczną. Do ostatnich chwil pozostawała ciekawą świata, intelektualnie fascynującą postacią.

Cześć Jej pamięci!

Prochy Prof. Pappius spoczęły w kwaterze rodzinnej "polskiej" sekcji Cmentarza w miejscowości Saint-Sauveur.

...

Stanisław (Stanley) Konstantyn Skoryna (1920-2003) Jednym z prominentów Polonii, czyli osób, które dzięki szczególnemu zaangażowaniu i udanej karierze, przewodzili naszemu środowisku przez wiele lat, był dr Stanisław (Stanley) Konstantyn Skoryna, znany lekarz i naukowiec. W lipcu będziemy obchodzić 20-tą rocznicę Jego śmierci. Urodził się w 1920 r. w Warszawie, ukończył studia medyczne i doktorat na Uniwersytecie Wiedeńskim. Do Kanady przyjechał w 1947 r. na zaproszenie Uniwersytetu McGill, który zaoferował mu stypendium im. Edwarda Archibalda w dziedzinie chirurgii eksperymentalnej. Przez ponad czterdzieści lat był dyrektorem Laboratorium Badawczego Przewodu Pokarmowego na McGill. Jako chirurg praktykował w St. Mary’s Hospital.

W latach 1964-65 dr Skoryna zorganizował i prowadził ekspedycję medyczną na Wyspie Wielkanocnej, sponsorowaną przez Światową Organizację Zdrowia i Radę Badań Medycznych Kanady. Dr Skoryna i jego współpracownicy opracowali plan zbadania populacji odizolowanej Wyspy, przed wybudowaniem lotniska, co miało dramatyczne konsekwencje dla biosfery wyspy i ogólnej antropologii. Naukowcy pod kierownictwem dra Skoryny mogli przeanalizować życie miejscowej ludności zarówno przed, jak i po kontakcie z resztą świata. Ich badania doprowadziły do odkrycia rapamycyny, która jest stosowana głównie jako antybiotyk i jest uważana za cudowny lek. W podzięce za ogromny wkład w naukę dr Skoryna otrzymał od rządu Chile Legię Honorową tego państwa. 

Wśród innych wyróżnień wymienić należy medal w dziedzinie chirurgii Royal College of Physicians and Surgeons of Canada z 1957 r., Auguste Rodin Award z 1968 r. przyznany przez Canada Research and Development Corporation. Dr Skoryna był także pierwszym laureatem Nagrody Miasta Montreal za Wybitne Osiągnięcia. Rząd polski odznaczył go Krzyżem Zasługi RP.
Dr Stanisław Skoryna był oddanym naukowcem, diagnostą i chirurgiem, który z wrażliwością uprawiał sztukę medyczną. Podczas swojej kariery szczególnie życzliwy dla ludzi młodych, dla których zawsze miał czas i chętnie służył radą i przewodnictwem. Znany ze swych szerokich zainteresowań, oprócz książek medycznych na temat wrzodów trawiennych i chorób przewodu pokarmowego, był autorem trzech powieści.

W środowisku Polonii montrealskiej, był znany jako lekarz Polonii. Wielokrotnie pomagał nowoprzybyłym udzielając bezpłatnych konsultacji medycznych. W 1979 roku był jednym z członków założycieli Polskiej Fundacji Społeczno-Kulturalnej w Quebec, organizacji, która do dziś przydziela dotacje dla organizacji polonijnych I stypendia studenckie. Hojnie wspierał Bibliotekę Polską. 

W styczniu 2001 r. państwo Stanley i Jane Skoryna przekazali Parkowi Narodowemu Tysiąca Wysp około 223 hektarów (550 akrów) ziemi w Oak Bay nad jeziorem Lower Beverley. Część nieruchomości znajduje się w regionalnie ważnym "obszarze o znaczeniu przyrodniczym i naukowym".

Dr Stanley Skoryna zmarł 6 lipca 2003 r. w ramionach swojej kochającej żony Jane, w St. Mary's Hospital, szpitalu, w którym jako chirurg przepracował ponad 50 lat.

Cześć jego pamięci. 
 

Powieści autorstwa dr Skoryny:
 

	...	"Inside Mara" Yardley, PA: Home Museum Press, 1982. Historia lekarza i studenta biologii, którzy starają się wyleczyć krwawienie z żołądka u gigantycznej kobiety, która wylądowała na Ziemi w pojeździe kosmicznym. Bohaterowie powieści musza wejść do jej przewodu pokarmowego. Akcja powieści jest fikcyjna, ale rzeczywista funkcja i forma układu pokarmowego jest wyjaśniona w łatwo zrozumiałym dla przeciętnego czytelnika języku.
..
		"Atlanta on My Mind" Home Museum Press, 1996 Niezwykła opowieść o kosmicznym przybyszu obserwującym zachowanie ludzi na olimpiadzie w Atlancie w 1996 roku. Książka zawiera płytę CD zatytułowaną "Atlanta On My Mind: American Potpourri" z muzyką skomponowaną przez dra Stanisława Skorynę.
.
		"Rideau Lakes: a Folk Ballet Story" Ontario Publishing, Don Mills, 1983 Ilustrowana opowieść o pionierskich osadnikach i rdzennych Indianach z czasów budowy Kanału Rideau w 1932 roku. Zawiera również nuty muzyki napisanej na 5 instrumentów, które sprawiają, że historia jest niezwykle dynamiczna.

...

TELE-POLONICA. Wywiad z dr Skoryną (1991)

Opracowanie biogramów: Stefan Władysiuk